ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີອັດສະລິຍະ, ກະຊວງເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການສື່ສານ ຮ່ວມກັບ ອົງການ ອຸຍແນສໂກ (UNESCO) ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລື ແລະ ສຳມະນາການນຳໃຊ້ວິທີການປະເມີນຄວາມພ້ອມດ້ານປັນຍາປະດິດ ຂຶ້ນໃນວັນທີ 28 ມິຖຸນາ 2024 ຜ່ານມາ, ທີ່ ໂຮງແຮມ ເລີ ທາດຫຼວງ ດຣໍ ບູຕິກ, ໂດຍການເປັນປະທານຮ່ວມຂອງ ທ່ານ ພົນປະສິດ ພິດສະໄໝ, ຫົວໜ້າສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າການນຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີອັດສະລິຍະ ແລະ ທ່ານ ນາງ ໂຊຮຸນຄິມ (SoohyunKim), ຜູ້ອໍານວຍການຫ້ອງການອຸຍແນສໂກພາກພື້ນ ປະຈໍາບາງກອກ, ຊຶ່ງມີ ທ່ານ ພິນິດ ຈັນທະລັງສີ, ທີ່ປຶກສາລະດັບພາກພື້ນ ວິທະຍາສາດສັງຄົມ ແລະ ມະນຸດສາດ, ຫ້ອງການອຸຍແນສໂກພາກພື້ນ ປະຈໍາ ບາງກອກ, ມີນັກສໍາມະນາກອນຈາກ ບັນດາກະຊວງ, ອົງການທຽບເທົ່າ, ບໍລິສັດ ແລະ ພະນັກງານວິຊາການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຂົ້າຮ່ວມຈໍຳນວນ 40 ທ່ານ.

ຈຸດປະປະສົງກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງນີ້ ກໍເພື່ອສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງ ປັນຍາປະດິດ ຫຼື Artificial Intelligence (AI) ໄດ້ສ້າງ ແລະ ຍັງຈະສືບຕໍ່ສ້າງຜົນກະທົບຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງຕໍ່ໂລກຂອງພວກເຮົາ ຊຶ່ງນໍາມາທັງດ້ານຕັ້ງໜ້າ ແລະ ດ້ານຫຍໍ້ທໍ້ຕ່າງໆ. ດ້ວຍເຄື່ອງຈັກອັດສະລິຍະທີ່ຊ່ວຍໃຫ້ຂະບວນການຮັບຮູ້ລະດັບສູງ (ເຊັ່ນ: ການຄິດ, ການຮັບຮູ້, ການຮຽນຮູ້, ການແກ້ໄຂບັນຫາ ແລະ ການຕັດສິນໃຈ) ບວກກັບຄວາມກ້າວໜ້າໃນການເກັບກໍາຂໍ້ມູນ, ການຮວບຮວມຂໍ້ມູນ, ການວິເຄາະ ແລະ ການປະມວນຜົນຄອມພິວເຕີ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ປັນຍາປະດິດ ໄດ້ນໍາສະເໜີໂອກາດທີ່ຕໍ່ຍອດ ແລະ ຊ່ວຍໜູນພູມປັນຍາຂອງມະນຸດ, ເສີມສ້າງວິທີການດໍາລົງຊີວິດ ແລະ ການເຮັດວຽກຂອງຜູ້ຄົນ.  ປັນຍາປະດິດ ແມ່ນເຕັກໂນໂລຊີດິຈິຕອນ ທີ່ກ້າວໜ້າໃນຍຸກປັດຈຸບັນ ກາຍເປັນ ເຕັກໂນໂລຊີທີ່ສໍາຄັນໃນການຂັບເຄື່ອນການຫັນເປັນດິຈິຕອນ. ດ້ວຍຄຸນລັກສະນະພິເສດ ທີ່ເປັນເຄື່ອງຈັກທີ່ມີມັນສະໜອງ ຈຶ່ງສາມາດນໍາໃຊ້ງານໄດ້ຫຼາກຫຼາຍ ແລະ ເລິກເຊິ່ງ. ດ້ວຍເຫດນີ້, ປັນຍາປະດິດ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເກີດການປະຕິວັດໃນຫຼາຍຂົງເຂດ ລວມທັງສ້າງຜົນກະທົບໃຫ້ແກ່ການດໍາລົງຊີວິດຂອງມະນຸດເຮົາ.

ໃນໂອກາດດັ່ງກ່າວ, ທ່ານ ພົນປະສິດ ພິດສະໄໝ ໄດ້ກ່າວວ່າ: ປັນຍາປະດິດ ແມ່ນຍັງເປັນສິ່ງໃໝ່ ສໍາລັບ ສປປ ລາວ, ຊຶ່ງບົດຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ວາລະສານກ່ຽວກັບການພັດທະນາ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວໃນດ້ານປັນຍາປະດິດ ໃນ ສປປ ລາວ ຍັງມີໜ້ອຍ ໂດຍສະເພາະເນື້ອໃນກ່ຽວກັບນະໂຍບາຍ, ຍຸດທະສາດ ແລະ ໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ. ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ແອັບພລິເຄເຊິນປັນຍາປະດິດ ຍັງມີລາຄາແພງເນື່ອງຈາກທັງໝົດແມ່ນຕ້ອງນຳເຂົ້າ ແລະ ຊື້ຈາກຕ່າງປະເທດ, ສ່ວນການພັດທະນາຢູ່ພາຍໃນແມ່ນເກືອບວ່າບໍ່ມີ ເນື່ອງຈາກຍັງບໍ່ມີຜູ້ປະກອບການໃດປະກາດວ່າເປັນຜູ້ພັດທະນາປັນຍາປະດິດໂດຍກົງ. ສ່ວນບໍລິສັດທີ່ໃຫ້ການໂຄສະນາ ແລະ ນໍາສະເໜີການບໍລິການໃນດ້ານລະບົບປັນຍາປະດິດ ແມ່ນມີບໍ່ເຖິງ 5 ບໍລິສັດ. ວິຊາຮຽນກ່ຽວກັບປັນຍາປະດິດ ແມ່ນຍັງບໍ່ທັນມີການສິດສອນຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນບັນດາໂຮງຮຽນຕ່າງໆ ລວມທັງລະດັບວິທະຍາໄລ ກໍມີພຽງບາງພາກວິຊາທີ່ສອນເປັນລາຍວິຊາ ຕ່າງຈາກບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນ ທີ່ມີການສິດສອນຕັ້ງແຕ່ຢູ່ໃນລະດັບມັດທະຍົມຂຶ້ນໄປ. ເຄືອຂ່າຍ 5G ທີ່ເປັນພຶ້ນຖານໃຫ້ແກ່ລະບົບປັນຍາປະດິດ ຍັງບໍ່ທັນຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງກວ້າງຂວາງ ຊຶ່ງໃນຕົ້ນປີ 2024 ຫາກໍເປີດໃຫ້ບໍລິການໃນເຂດເທດສະບານໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ແຂວງ​ຫຼວງພະບາງ ແລະ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ. ສ່ວນລະບົບສູນກາງຄອມພິວເຕີ ທີ່ມີລະບົບປະມວນຜົນຄວາມໄວສູງນັ້ນຍັງບໍ່ທັນມີໃນ ສປປ ລາວ; ການຈັດເກັບຂໍ້ມູນຂອງບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງລັດ ທັງສູນກາງ ແລະ ທ້ອງຖິ່ນ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຍັງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຖິງໃນຮູບແບບອອນລາຍ ແລະ ຂໍ້ມູນສ່ວນຫຼາຍຍັງບໍ່ມີການຈັດເກັບໃນຮູບແບບດິຈິຕອນ. ພ້ອມນັ້ນ, ຂໍ້ມູນຂອງພາກລັດແມ່ນຍັງມີໜ້ອຍ, ສ່ວນຂໍ້ມູນຈາກພາກເອກະຊົນ ແລະ ສັງຄົມ ແມ່ນມີໜ້ອຍຫຼາຍ ແລະ ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນຖືກຈັດເກັບຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ເຫັນໄດ້ຈາກທ່າແຮງຂອງປັນຍາປະດິດໃນທົ່ວໂລກ ກໍຄືການຮັບເອົາ ແລະ ຜົນກະທົບຂອງປັນຍາປະດິດໃນ ສປປ ລາວ, ກະຊວງເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ການສື່ສານ ຈຶ່ງໄດ້ຮ່າງຍຸດທະສາດ ປັນຍາປະດິດ ແຫ່ງຊາດ ພາຍໃຕ້ວິໄສທັດ ທີ່ວ່າ: “ເຮັດໃຫ້ ປັນຍາປະດິດເປັນກຳລັງຂັບເຄື່ອນຂອງການຫັນເປັນດິຈິຕອນ ແລະ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຕາມທິດການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ບົນພື້ນຖານປັນຍາປະດິດທີ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ມີຈັນຍາບັນ” ດ້ວຍສະພາບ ທີ່ຍັງມີຂໍ້ຈໍາກັດຫຼາຍດ້ານ, ສະນັ້ນການຮ່ວມມື ແລະ ຍາດແຍ່ງການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຕ່າງປະເທດ ແມ່ນເປັນສິ່ງສໍາຄັນ ແລະ ຈໍາເປັນ. ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ: ການຮ່ວມມືກັບ ອົງການ ອຸຍແນສໂກ ຄັ້ງນີ້ແມ່ນເປັນບາດກ້າວທີ່ດີ ແລະ ຂໍສະແດງຄວາມຂອບໃຈທາງອົງການ ທີ່ຈະຊ່ວຍໃນການພັດທະນາປັນຍາປະດິດ ໃນ ສປປ ລາວ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການນໍາໃຊ້ເຄື່ອງມືຂອງອົງການອຸຍແນສໂກ ໃນການປະເມີນຄວາມພ້ອມປັນຍາປະດິດ ໃນ ສປປ ລາວ ເພື່ອກ້າວໄປສູ່ການກໍານົດແຜນງງານ ແລະ ໂຄງການລະອຽດ ທີ່ເປັນບູລິມະສິດ ແລະ ສາມາດເຮັດໃຫ້ເປັນຮູບປະທໍາ.

ໃນກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ, ໄດ້ຮັບຟັງການນໍາສະເໜີຫຼາຍຫົວຂໍ້ທີ່ສໍາຄັນ ເຊັ່ນ: ຂໍ້ແນະນໍາຈັນຍາບັນປັນຍາປະດິດ ຂອງ ອຸຍແນສໂກ (UNESCO Recommendation on the Ethics of Aritficial Intelligence), ຮ່າງຍຸດທະສາດປັນຍາປະດິດແຫ່ງ ສປປ ລາວ, ການນໍາໃຊ້ວິທີການປະເມີນຄວາມພ້ອມດ້ານປັນຍາປະດິດ ຂອງ ອົງການອຸຍແນສໂກ (UNESCO AI RAM) ເປັນຕົ້ນ. ພ້ອມນັ້ນ, ຍັງໄດ້ປຶກສາຫາລື ສົນທະນາແລກປ່ຽນຄໍາຄິດເຫັນຢ່າງກົງໄປກົງມາຈາກຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມ ຊຶ່ງກອງປະຊຸມໄດ້ດໍາເນີນໄປເປັນເວລາໜຶ່ງວັນຈຶ່ງປິດລົງດ້ວຍບັນຍາກາດຝົດຟື້ນ.

ຮູບພາບ: ພຸດດາວອນ ພາສຸວັນ

ຂ່າວ: ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າເຕັກໂນໂລຊີອັດສະລິຍະ